Q&A: Joost Joossen over The Little Book of Solitude

Q&A: Joost Joossen over The Little Book of Solitude

Bij het verschijnen van een nieuw boek laten we graag de auteur zelf aan het woord over het hoe en waarom van zijn boek. Joost Joossen, fotograaf en auteur van het mindful doe-boekje One Photo a Day Keeps the Doctor Away, verdiepte zich voor The Little Book of Solitude in de rustgevende, verhelderende en scheppende kracht van tijd alleen.

Waar gaat het boek over, hoe kwam je op het idee voor dit boek en waarom is het onderwerp belangrijk? 

Joost Joossen: "Als fotograaf ben ik elke dag omringd door mensen. Dat sociale aspect is een van de redenen waarom ik mijn werk al meer dan twintig jaar met zoveel plezier doe. Maar ik merk ook hoe goed het me doet om soms helemaal alleen te zijn. Een uur verdwijnen in een boek, een dag in m’n eentje naar de sauna, of hardlopen met muziek of een podcast in mijn oren. Even loskomen van de drukte, tijd nemen voor mezelf. Ik geloof dat we diep van binnen allemaal een beetje extravert én introvert zijn. Hoe ouder ik word, hoe bewuster ik die balans opzoek – en hoe minder schuldig ik me voel als ik een feestje oversla om gewoon even alleen te zijn. Misschien is dat de reden waarom ik me zo aangetrokken voel tot het thema van dit boek. The Little Book of Solitude gaat over de waarde van alleen zijn – niet als iets om te vermijden, maar als een bron van inspiratie, kracht en creativiteit. Ik wilde verhalen verzamelen van schrijvers, kunstenaars, filosofen en denkers die de stilte hebben opgezocht en daar iets waardevols in hebben gevonden. Hoe zijn zij geworden wie ze zijn? Hoe hebben ze de werken gemaakt die we nu kennen? Steeds opnieuw kwam ik tot dezelfde conclusie: achter al die creativiteit en helderheid schuilt een periode van terugtrekking. Tijd alleen, kort of lang, waarin ze zich volledig hebben kunnen richten op één ding. Ik ben altijd gefascineerd geweest door mensen die bewust tijd alleen doorbrengen. Niet om zich af te zonderen van de wereld, maar juist om die beter te begrijpen. In een tijd waarin we voortdurend worden afgeleid en onze aandacht wordt opgeëist door schermen, meldingen en verwachtingen, is het belangrijker dan ooit om af en toe een stap terug te zetten —om weer helder te zien en echt te luisteren naar jezelf."

Welke misvattingen bestaan er over alleen zijn, en hoe probeert jouw boek daar een ander perspectief op te geven? 

"Veel mensen associëren alleen zijn met eenzaamheid, alsof het iets is wat je moet vermijden. Maar ‘solitude’ en eenzaamheid zijn niet hetzelfde. Alleen zijn kan juist iets positiefs en krachtigs zijn—een moment om op te laden, na te denken, te creëren. In The Little Book of Solitude laat ik zien dat sommige van de meest inspirerende denkers en kunstenaars hun grootste ideeën vonden in momenten van afzondering. Het boek helpt je om anders te kijken naar stilte en tijd alleen, niet als leegte, maar als ruimte."

Is het concept ook toepasbaar voor mensen die geen grote villa met stiltekamer hebben of een buitenverblijf in de natuur? Voorbeelden uit het boek? 

"Absoluut. Solitude hoeft geen luxegoed te zijn. Je vindt het niet alleen in een hut in de bergen of een perfect ingerichte meditatiekamer. Het zit in kleine momenten: een wandeling zonder je telefoon, een paar minuten alleen aan de keukentafel voordat de dag begint, het bewust kiezen om even niets te doen. In het boek lees je over mensen die hun tijd alleen vonden op de meest uiteenlopende plekken: Libby DeLana, die elke ochtend vroeger opstond om tien kilometer te wandelen en zo stap voor stap uit haar burn-out kwam. De kunstenares Maira Kalman, die tijdens haar wandelingen door New York steeds haar weg vindt naar een museum – de perfecte plek om alleen te zijn, terwijl je toch omringd bent door verhalen van kunstenaars door de eeuwen heen. De filosoof Alain de Botton, die graag uren in een trein gaat zitten om uit het raam te staren, en te dagdromen over het leven. Zelfs iemand met een druk bestaan als Barack Obama maakt dagelijks tijd vrij om in zijn dagboek te schrijven. Voor hem is die tijd alleen om te schrijven een manier om zijn gedachten te ordenen en helder te krijgen wat hij ziet, wat hij belangrijk vindt en wat zijn diepste waarden zijn. Het is niet de plek die telt, maar de keuze om af en toe afstand te nemen en die tijd bewust te beleven."

Hoe en hoe vaak ontsnap je zelf aan de hectiek van alledag? 

"Ik heb altijd behoefte gehad aan tijd alleen, maar het is niet iets dat vanzelf gaat. De wereld trekt aan je, er is altijd iets te doen, iemand die iets van je wil. Daarom probeer ik het bewust in te bouwen. Voor mij was dat in de ochtend. Vroeger naar bed en vroeger opstaan. Zo kreeg ik elke ochtend, eerst 1 uur, en al snel 2 uur, helemaal voor mezelf. Heerlijk, wanneer de hele wereld nog slaapt en het huis nog stil is, koffie zetten, een boek lezen, en… schrijven. Zo is dit boek ontstaan. In die vroege uurtjes in de ochtend. Elke ochtend even tijd nemen om na te denken en te schrijven. Voor mij absoluut de beste manier om de dag te beginnen. Fotografie helpt me ook. Daar ging mijn vorige boek, One Photo A Day Keeps The Doctor Away, over. Er zijn zoveel manieren om met je camera op stap te gaan en even helemaal alleen te zijn, omringd door de wereld om je heen. Je geeft jezelf de tijd cadeau om te connecteren, om gewoon aanwezig te zijn zonder iets te moeten. Die momenten van focus, zonder afleiding, zijn voor mij de essentie van solitude."

Heb je een concrete en direct toepasbare tip voor mensen die dit lezen en een stressvolle dag aan het beleven zijn. 

"Naast de 55 verhalen in The Little Book of Solitude hebben we ook tien top-tienlijsten toegevoegd met tips & tricks over hoe je het alleen-zijn bewuster en fijner kunt omarmen. Handig als reminder voor die momenten waarop je even vergeet hoe goed het kan voelen om alleen te zijn. Zoek je plek. Iedereen heeft ergens een plek waar hij of zij zich kan terugtrekken—je favoriete stoel bij het raam, een bankje in het park, een rustig café waar je even anoniem kunt verdwijnen. Als je er nog geen hebt, bedenk waar jij naartoe zou kunnen gaan als je even weg wilt uit de drukte. En als het kan: ga er nu naartoe. Stap een koffiebar binnen waar niemand je kent, zoek een plekje in de bibliotheek, of wandel naar dat ene park waar je even op een bankje kunt zitten en naar de bomen kunt kijken. Laat je telefoon in je zak, haal diep adem, en geniet van het simpele feit dat je even nergens hoeft te zijn. Als je thuis bent en even wilt ontsnappen, creëer je eigen plek. Een hoekje met een boek en een warm drankje, een plek aan de keukentafel met de krant, een kamer waar je gewoon even alleen kunt zijn. Het hoeft niet groots of ingewikkeld te zijn—het gaat erom dat je een plek hebt waar je jezelf toestemming geeft om even op adem te komen."

Marie Kondo

Voor wie is dit boek bedoeld? 

"Voor iedereen die verlangt naar rust in een wereld die altijd ‘aan’ staat. Voor mensen die zich weleens overweldigd voelen door de constante stroom van prikkels en verplichtingen. Voor creatievelingen die inspiratie zoeken. Voor introverten die willen ontdekken dat hun manier van zijn een kracht is. En eigenlijk ook voor extraverten—want ook zij kunnen baat hebben bij een moment alleen. Dit boek is geen handleiding, geen verplichting, maar een uitnodiging om het alleen zijn werkelijk te omarmen, op welke manier dan ook. Om tijd te nemen voor jezelf en simpelweg te doen waar jij, en alleen jij, zin in hebt."

Bekijk het boek